پشت پرده اغتشاشات در لبنان، صف آرایی آمریکا و سعودی علیه حزب الله - وبلاگ هلن

به گزارش وبلاگ هلن، خبرنگاران، گروه بین الملل - رامین حسین آبادیان: چند روزی است که فاز جدید تظاهرات مردمی در لبنان در اعتراض به وخامت اوضاع معیشتی در این کشور کلید خورده است. این ناآرامی ها عمدتاً در شهر طرابلس متمرکز هستند اما در شماری دیگر از شهرهای لبنان از جمله صیدا نیز اعتراضات مردمی به چشم می خورد.

ماجرا از آنجا شروع شد که ارزش لیره (واحد پول لبنان) در مقابل دلار به شدت سقوط کرد. بدین ترتیب، ارزش هر دلار به حدود 4 هزار لیره رسید. همین مسأله در کنار دیگر مسائل مالی از جمله تورم، اعتراضات شدید مردمی را در پی داشت تا جایی که لبنانی ها فارغ از کوشش برای مهار شیوع کرونا در کشورشان، با ریختن به خیابان ها اعتراضات خود را که در مراحل ابتدایی شیوع کرونا متوقف شده بود، مجدداً شروع کردند.

اما مسأله آنجا است که اعتراضات مردمی در لبنان خیلی زود به آشوب های خیابانی و اغتشاشاتِ گسترده تبدیل شد، به گونه ای که به ضرس قاطع می توان گفت که این آشوب ها و اغتشاشات به تهدیدی جدی علیه امنیت ملی لبنان مبدل گشته اند. همین امر نگرانی های مقامات لبنانی را به دنبال داشته است. در این میان به نظر می رسد که بعضی تحرکات سیاسی داخلی و همچنین بعضی نقش آفرینی های خارجی در ظهور و بروز آشوب های اخیر در لبنان بی تأثیر نبوده است.

واقعیت آن است که دولت جدید لبنان به ریاست حسان دیاب در ژانویه 2020 درحالی تشکیل شد که این کشور با بحران مالی ناشی از چالش های دولت های پیشین دست و پنجه نرم می کرد. با این حال، حسان دیاب بدون هدر دادن وقت، خیلی سریع کابینه اش را تشکیل داد و جامه عمل پوشاندن به مطالبات مردمی را در رأس اولویت های خود و کابینه اش قرار داد. بدین ترتیب، سر و سامان دادن به اوضاع مالی از یک سوی و مبارزه با فساد از سوی دیگر، مورد توجه دولت جدید لبنان به ریاست دیاب نهاده شد.

از جمله طرح هایی که دولت حسان دیاب برای سر و سامان دادن به اوضاع مالی لبنان مد نظر قرار داد می توان به مقابله با فساد و حسابرسی بعضی از مسئولان، بازگرداندن اموال غارت شده و ایجاد تغییر اساسی در ساختار بودجه عمومی، اشاره نمود. از همان مراحل ابتدایی روی کار آمدن حسان دیاب و تعیین شدن برنامه هایش برای نجات اقتصاد لبنان، تحرکات کشورهای غربی به منظور ضربه زدن به دولت دیاب شروع شد.

از همین روی، کشورهای غربی برای کارشکنی در جهت اجرای طرح های مالی دولت دیاب، هیأتی از صندوق بین المللی پول را به لبنان اعزام کردند تا دیاب را متقاعد به استقراض از این صندوق نمایند. این بدان معنا است که کشورهای غربی کوشش کردند دولت دیاب را وادار سازند تا در جهت همان سیاست های دولت های پیشین لبنان حرکت کند و بدین ترتیب، بار دیگر لبنان را تحت قیمومیت بانک جهانی و مؤسسات بین المللی قرار دهد.

محور غربی که تا به امروز از هیچ فرصتی برای ضربه زدن به حزب الله لبنان دریغ ننموده است، از رهگذر اعزام اعضای صندوق بین المللی پول به بیروت نیز برای مقابله با این گروه مقاومتی بهره برداری کرد. اعضای صندوق مذکور با همین هدف، شرط و شروط محافل غربی برای یاری به اقتصاد لبنان را روی میز دیاب گذاشته و خطاب به وی اعلام کردند که یکی از این شروط اصلی، کمرنگ شدن نقش حزب الله در ساختار دولت و امور کشور است؛ شرطی که البته مورد موافقت قرار نگرفت.

در واقع، محور غربی تمام کوشش خود را به کار بست تا از شرایط مالی نامناسب لبنان برای ضربه زدن به حزب الله بهره برداری کند؛ این در حالی است که نقش آفرینی امروزِ حزب الله لبنان در امور این کشور چه در دولت و چه در مجلس ناشی از آراء بالای مردمی به این جنبش در جریان انتخابات گذشته بوده است. در واقع، محبوبیت روزافزون حزب الله موجب شده است تا غربی ها حتی از وخامت اوضاع معیشتی مردم لبنان نیز برای تحقق اهداف و خواسته های سیاسی و البته مداخله جویانه خود، استفاده ابزاری نمایند.

پس از مخالفت های دولت لبنان با کاهش نقش آفرینی حزب الله در اداره امور این کشور، ایالات متحده آمریکا نیز وارد میدان شد تا در کنار غربی ها، فشارهای خود بر بیروت به منظور وادار کردن آن به تَن دادن به خواسته های نامشروع را تشدید کند. به همین دلیل، مقامات واشنگتن کوشش می نمایند تا به منظور ممانعت از تقویت ساختار پول داخلی لبنان، مانع از ورود ارز خارجی به این کشور شوند. آمریکایی ها با این اقدامات خود در حقیقت طرح فروپاشی اقتصاد لبنان را کلید زده اند تا از این کشور علیه حزب الله امتیازگیری نمایند.

در همین حال، واشنگتن در راستای فشارهای خود علیه بیروت، دارایی های طلای لبنان در نیویورک را بلوکه کرد. ناگفته پیدا است که هدف اصلی و اساسی ایالات متحده آمریکا از این اقدامات، تحت فشار قرار دادن دولت حسان دیاب به منظور ممانعت از پیاده سازی طرح های مالی و همچنین دست کشیدن وی از حمایت از حضور حزب الله در ساختار دولت است؛ کما اینکه گزارش های متعددی در مورد نقش آفرینی مخربانه سفارت آمریکا در جریان اغتشاشات اخیر لبنان منتشر شده است.

در مورد نقش مذبوحانه ایالات متحده آمریکا در لبنان، شیخ نعیم قاسم معاون دبیرکل حزب الله تصریح می نماید: ما آمریکا را از آنچه که اکنون در لبنان می گذرد، مبرا نمی دانیم و معتقدیم که واشنگتن در حوادث اخیر دست دارد. من صراحتاً به واشنگتن اعلام می کنم که حزب الله لبنان با فشارهای مالی واشنگتن حاضر به امتیازدهی به آمریکایی ها نخواهد شد.

علاوه بر کشورهای غربی و ایالات متحده آمریکا، رد پای عربستان سعودی در سلسله اغتشاشات و ناآرامی ها در لبنان به چشم می خورد. در این میان، نگاهی هرچند گذرا به خط مشی شبکه العربیه در پوشش حوادث اخیر لبنان به خوبی نشان دهنده موضع ریاض در قبال این حوادث است. شبکه العربیه با انعکاس وارونه واقعیت های کنونی در لبنان در واقع به تریبونی علیه دولت حسان دیاب تبدیل شده است.

این شبکه با انتشار اخبار دروغین در مورد لبنان، حزب الله را عامل اوضاع مالی کنونی در این کشور معرفی می نماید تا به زعم خود، محبوبیت این گروه مقاومتی نزد افکار عمومی را خدشه دار سازد. البته استراتژی همیشگی شبکه العربیه، الحدث و دیگر شبکه های تحت امرِ مقامات سعودی همیشه بر قرار دادن مردم در مقابل حزب الله در لبنان مبتنی بوده است و از همین روی، شبکه های مذکور، اعتراضات کنونی را بهترین فرصت برای تحقق اهداف خود علیه حزب الله تلقی نموده اند.

پر واضح است که خط مشی شبکه های سعودی نظیر العربیه و الحدث در پوشش غرض ورزانه حوادث لبنان با چراغ سبز مقامات ارشد سعودی، طراحی شده است، چرا که سیاست ها و استراتژی رسانه ای شبکه های مذکور همیشه در دربار پادشاهی عربستان تعیین می شوند. آنچه که اکنون واضح به نظر می رسد این است که محور غربی- عربی به سرکردگی آمریکا و عربستان، فرصت کنونی در لبنان را بهترین فرصت برای موج سواری بر اعتراضات مردمی جهت تحقق اهداف و امیالشان علیه حزب الله، تلقی می نمایند.